Recensie Vrijwillig dood HC
door Steffen Kverneland &
Uitzicht met kamer HC
door Mattias Ysebaert

Een zelfmoord is het uitgangspunt van twee onlangs verschenen stripalbums. Het is nog niet tot de goegemeente doorgedrongen, maar de strip is een veelzijdig medium waarmee méér verteld kan worden dan wat je doorgaans in Donald Duck of Suske & Wiske leest.
Het is een volwassen kunstvorm, waarin door stripmakers volop geëxperimenteerd wordt, ook over zware onderwerpen als suïcide.
Maar ach... dat hoef ik degene die dit leest natuurlijk allang niet meer uit te leggen...

Mattias Ysebaert debuteert in de Nederlandse stripwinkel met Uitzicht met kamer, waarin hij vooral de wankele gemoedstoestand van zijn heldin Laura visueel maakt.
Laura gaat 'op kot' – zoals op kamers gaan in België heet – en heeft wat moeite zich open te stellen voor haar 'kot'genoten. Ligt dat aan Laura, is ze zó verlegen? Of heeft ze een trauma te verwerken?
Het verhaaltje is wat aan de dunne kant, maar grafisch haalt Ysebaert er uit wat er in zit en experimenteert hij met de pagina-indeling om het innerlijke tumult van Laura in beeld te brengen.

Steffen Kverneland gaat een stukje verder. Hij vertelt op indrukwekkende wijze het verhaal van zijn vaders zelfmoord. Hij houdt de emotie grotendeels uit het verhaal en juist door die onderkoelde toon – die alleen ontstaan kan zijn doordat er vele jaren verstreken zijn tussen de zelfmoord en het maken van dit boek – wordt het verhaal des te indrukwekkender.
Grafisch is het ook een genot om te lezen. Kverneland maakt gebruik van karikaturale tekeningen waar het grappig moet zijn, in sombere tinten geschilderde platen als het ernst wordt en zelfs van echte familiekiekjes waar je als lezer een wat ongemakkelijk gevoel bij krijgt.

Kverneland lijkt bewust afstand te willen houden van het onderwerp, maar tussen de regels door wordt de lezer Kverneland's pijn wel degelijk gewaar. Met Vrijwillig dood levert hij een bijzonder dramatisch boek af, zonder dat het ook maar één moment pathetisch wordt. Medelijden wil Kverneland er niet mee opwekken, onderzoeken wie zijn vader was en waarom hij... dat wel.
Slecht één puntje van kritiek is dat de rol die Kverneland's zijn éigen zoontje in dit verhaal geeft niet helemaal duidelijk is. Misschien vond hij dat er ook wat leven in dit boek over de dood moest...
Of wellicht heeft het zélf krijgen van een zoon de gebeurtenis weer opgerakeld in zijn gedachten.
Van Steffen Kverneland werd slechts één album eerder vertaald in het Nederlands: zijn stripbiografie over Edvard Munch.
Ook een mooi album, maar nauwelijks te vergelijken met Vrijwillig dood, alhoewel dat ook een boek voor fijnproevers was en – net als Vrijwillig dood – de grote thema's des levens niet schuwde.
Zware kost, maar zeer de moeite waard.

(Hans Hartgers)

Interesse? Koop het album hier!