Recensie Guust Flater chronologisch HC

1. Eerste flaters &

2. Hoed je voor flaters

door Andre Franquin en Jidehem

Hoewel er vroeger nog wel eens beweerd werd dat strips enkel geschikt waren voor leesluie types of analfabeten weet eenieder die er verstand van heeft dat het taalgebruik in strips van essentieel belang is. Er staan in een strip natuurlijk veel minder woorden dan in een roman, maar juist daardoor moet wát er staat raak zijn.
Het beste voorbeeld dat me te binnen schiet is uit Asterix. In de gewraakte hervertaalde serie zegt een Noorman op pagina 19 van Asterix en de Noormannen: 'Als ik mep, dan mep ik.' In de originele vertaling uit de jaren zestig staat te lezen: 'Een dreun is een dreun!' Hoewel je zou kunnen beargumenteren dat er in wezen hetzelfde staat, is de impact van de oorspronkelijke woorden veel krachtiger, even krachtig haast als de 'dreun' zelf.
Asterix had blijkbaar al vroeg een goede vertaler. Datzelfde kan niet gezegd worden van Guust Flater. Ik had bij Guust nogal eens de indruk dat grappen niet goed uit de verf kwamen door slordige vertalingen en verkeerd woordgebruik. Het Franse 'bof' werd bijvoorbeeld vaak vertaald met 'bah', terwijl er eerder 'ach' mee bedoeld werd.

Veel klassieke Franse strips kregen de laatste tijd een facelift, denk bijvoorbeeld aan de fraaie Robbedoes-reeks met de korte verhalen van Franquin. Daarin werd alles aangepakt... behálve de vertaling!
Met opluchting las ik dat er voor het chronologische Guust-project wel een opfrisbeurt voor de teksten gepland stond.
En inderdaad, wat een verbetering! De grappen werken beter en in de eerste twee albums kreeg ik nergens de indruk dat er bij het vertalen wat was achtergebleven. Het maakt Guust Flater – toch al een klassieker – nóg beter.
Ook de inkleuring heeft een forse opknapbeurt ondergaan. De tekeningen zagen er nog nooit zo helder en sprankelend uit, hulde aan Frederic Jannin, die eerder Robbedoes al kleurtechnisch herzag.
Als we de uitgever mogen geloven krijgen we hier nu dan toch eindelijk de echt complete Guust Flater. En inderdaad, wat ik tot nog toe gezien heb wijst daar op. Elk album bevat een aantal illustraties die niet of weinig gezien zijn, zelfs door verstokte fans die alles van Franquin in de kast hebben staan. Op het schutblad van de tweede harde kaft zien we bijvoorbeeld Bobbie uit Kuifje binnenlopen bij de redactie, een tekening die ik alleen kende uit Franquin, meester van de lach, waar hij niet zoals hier in kleur, maar in zwart-wit werd afgedrukt.
Nu Guust chronologisch gaat blijkt dat Franquin en Jidehem niet altijd even secuur te werk gingen, sommige gagnummers zijn dubbel gebruikt, sommige zijn overgeslagen en het valt me met deze uitgave pas op dat ze zelfs een keer een gag gerecycled hebben (Kwabbernoot die een lamp vervangt en op de typmachine valt, zie bovenstaand plaatje).

Ik denk niet dat 't mogelijk is dit klassieke stripwerk mooier uit te geven dan Dupuis met deze twee albums gedaan heeft.
Onderdruk de neiging te gaan tellen hoe vaak je Guust al in de kast heb staan, want dit wil je gewoon niet missen!

(HH)

Interesse? Koop het album hier!