Recensie Het kruispunt
door Paco Roca & Seguridad Social (Jose Manuel Casan)

Twéé keer eerder al was een album van Paco Roca bij De Strip-Aap Stripalbum van de maand en in onze Top20 van 2017 bezet hij met Sporen van toeval de tweede- en met La casa de derde plaats.
Geen wonder dus dat ik uitkeek naar Het kruispunt.
En ja hoor... Roca heeft bij de Apen opnieuw de titel Stripalbum van de maand te pakken.


Toch is Het kruispunt geen strip voor iedereen. Sterker nog, het album leek voor míj gemaakt.
Paco vertelt het verhaal van een samenwerking die hij aanging met José Manuel Casan, de leider van de bekende Spaanse band Seguridad Social. Het plan ontstond om samen een boek te maken met een CD: muziek en strip laten samensmelten tot één geheel.
Het is al vaker geprobeerd... en mislukt...
Het ene medium bedient de oren, de andere de ogen en hoewel onze zintuigen best tot samenwerking in staat zijn, blijken de twee media toch moeilijk samen te smeden.
Roca worstelt met zijn inbreng in het project. Hij voelt er weinig voor om Casan's teksten letterlijk te gaan illustreren, maar ziet ook niet goed hoe hij het anders moet aanpakken. Uiteindelijk kiest hij ervoor de lezer deelgenoot te maken van het onstaansproces, maar vooral van de gesprekken die hij met Casan voert over het project, strips en muziek.
Haast ongemerkt word je daarbij gewaar hoe het leven van een muzikant is en hoe dat van een striptekenaar.
De twee konden haast niet verschillender zijn...

Omdat Seguridad Social Spaanstalige muziek maakt kan ik dit project slechts eenzijdig bespreken. Of Roca in de door het boek verspreide hoofdstukken over de geschiedenis van de popmuziek letterlijk Casan's teksten volgt kan ik noch bevestigen, noch ontkrachten.
Roca vertelt het hele verhaal, de gesprekken, de gedachtes in zijn gebruikelijke stijl. De songs illustreert hij met een steeds wisselende tekenstijl, die telkens aansluit bij de tijd waarin het nummer geplaatst is. Zo is de eerste song over de als slaven naar Amerika verscheepte negers getekend zoals de kopergravures uit de boeken van Afrikaanse ontdekkingsreizigers; het Blind Willie Johnson-verhaal à la Winsor McKay; het Hank Williams-nummer naar Flloyd Gottfredson's Mickey Mouse, enzovoorts. Naarmate de muziek moderner wordt, worden ook Roca's song-illustraties dat.
Het vormt een welkome afwissling met de wat statisch wordende gesprekken. Roca weet als geen andere een gesprek grafisch boeiend te houden, maar in een album vol pratende poppetjes is enige grafische afwisseling welkom.

Tegenwoordig is het vrij gebruikelijk dat er van popgroepen documentaires gemaakt worden, maar een kijkje in de keuken van de striptekenaar krijg je zelden. Etienne Davodeau deed iets dergelijks eerder met De onwetenden, waarin een striptekenaar een wijnboer probeert te bekeren tot de strip.
Wie geïnteresseerd is in het ontstaansproces van een strip zal beide albums zeker op waarde weten te schatten.
Zelf lees ik heel graag over het creatieve werkproces van kunstenaars.
Het kruispunt is daarom stripboek van de maand geworden én omdat het twee mediavormen combineert die mij persoonlijk zeer na aan het hart liggen. Als beoefenaar van beide kunstvormen is dit album natuurlijk helemáál koren op mijn molen.
Dat zal niet voor iedereen gelden, maar feit is wel dat Roca wederom een haast journalistieke strip aflevert die – net als bij Sporen van het toeval en La casa – alléén door hem gemaakt had kunnen worden...

(HH)

Interesse? Koop het album hier!