Recensie Don Rosa library
4. The last of the clan McDuck &
5. The richest Duck in the world HC
(The life and times of Uncle Scrooge)

Met het vierde en het vijfde deel van The Don Rosa library bereikt uitgeverij Fantagraphics het zenit van Rosa's Disney-werk. Carl Barks wordt – terecht – door iedereen beschouwd als de ultieme Ducktekenaar, onze eigen Daan Jippes weet de eend het meest swingend op papier te zetten, maar Don Rosa is Barks' enige echte opvolger. Begonnen als fanboy was hij zó idolaat van Barks' werk dat hij zelfs voor niets aan de slag wilde als Duck tekenaar en zowat bij elk pennestreekje het werk van Barks raadpleegde om zo authentiek mogelijk over te komen.
Dat leidde via vele omwegen (allen te vinden in The Don Rosa libary deel 1, 2 & 3) tot The life and times of Scrooge McDuck, of Het levensverhaal van Oom Dagobert. Schandalig genoeg is dat in het Nederlands al sinds jaar en dag niet meer compleet te verkrijgen in de stripwinkel. De rechthebbenden voor Nederland hanteren de tactiek van de Farizeeërs: Zelf niet eten, maar wel in de voerbak gaan liggen zodat aan anderen de toegang tot het voedsel ontzegd wordt, waardoor we aangewezen zijn op Amerikaanse import. De omgekeerde wereld, want Donald Duck geniet in Amerika lang niet zo'n sterrenstatus als bij ons in Europa. Het is zelfs aan Europese uitgevers als het Scandinavische Egmont te danken dat Het levensverhaal er überhaupt kwam. In Amerika kreeg Rosa aanvankelijk geen poot aan de grond.

In deel 4 & 5 van wat een tiendelige reeks moet gaan worden vind je de twaalf hoofdstukken die Rosa begin jaren negentig vervaardigde en die het gehele levensverhaal van Oom Dagobert vertellen (later zou hij er nog hoofdstukken aan toevoegen). Van 1867 tot 1947, van zijn nederige begin als schoenenpoetser tot zijn status als de rijkste eend ter wereld... en daarna, want zijn levenswandel had gevolgen.
En juist dat blijkt – bij herlezing – de meerwaarde die Rosa gaf aan deze vertelling.
Hij verzamelde alle losse opmerkingen en verwijzingen die Barks gedurende zijn carrière als Ducktekenaar in zijn werk verstrekte, smeedde er één geheel van en vergat daarbij niet het karakter van de eend. We zien onder zijn handen Scrooge veranderen van een eerlijke, harde werker in een mispunt van de bovenste plank.
Zo zeer zelfs dat zijn zusters op een gegeven moment zijn handen van hem aftrekken en hem aan zijn lot overlaten. Vandaar dat zijn dichtstbijzijnde familielid – Donald – hem pas in 1947 leert kennen, in het Barks-verhaal Christmas on Bear Mountain waar Rosa van het begin af aan naartoe gewerkt heeft.
Dankzij Donald en de neefjes krijgt Oom Dagobert een tweede kans (hoewel hij natuurlijk eigenlijk wel een mispunt blijft). Barks' startpunt van Oom Dagobert is Rosa's eindpunt. Tenminste waar 't het levensverhaal aangaat: Rosa maakte ook vele herinterpretaties en sequels van Barks' Oom Dagobert avonturen, maar Het levensverhaal is en blijft zijn magnum opus. Zeker ook omdat hij veel details van buiten het Barks universum verwerkt in het verhaal. Zo ontmoet Scrooge in deel 4 Teddy Roosevelt, de latere president van Amerika en raadt hem aan de politiek in te gaan (!) en gaat hij bijna ten onder met de Titanic.
Het meest moeite heeft Rosa gehad om alle verwijzingen van Barks onder te brengen in een samenhangend geheel. In de uitgebreide toelichtingen vertelt hij hoe hij dat gedaan heeft en hoe hij – heel af en toe – een heel klein beetje moest smokkelen om het kloppend te krijgen. Het is vermakelijk om te lezen hoe hij onverdroten te werk ging om vierkante blokjes toch in ronde gaatjes te timmeren, en het geeft blijk van zijn grote creatieve geest. Achteraf lijkt het alsof Barks het allemaal zo opgezet heeft, maar het werk komt voor een groot gedeelte op het conto van Rosa.
Als kers op de taart doet Rosa ook nog even uit de doeken hoe het nou precies zit met de familieverhoudingen binnen de Duck-familie en ook dat weet hij nagenoeg sluitend te krijgen.
Prachtige uitgave van Fantagraphics, die je doet vergeten dat er in Nederland zo belabberd met dit geweldige materiaal wordt omgesprongen...

(HH)

Interesse? Koop het album hier!