Stripboek van de maand maart 2011
De U-straal luxe HC
Edgar P. Jacobs

 

Op zich is het natuurlijk een vreemde zaak om een natie die je land met geweld binnengevallen is te gaan bedanken. De Duitsers hebben in de periode 1940-1945 een boel kwaad gedaan in Nederland, maar als stripliefhebber kun je er niet omheen: De ontwikkeling van de Europese strip begint met Hitlers veldtocht door Europa. Toen hij eenmaal aan de macht was in Frankrijk, België en Nederland verbood hij de import van Amerikaanse strips en daardoor kregen jonge onervaren Franse en Nederlandse striptekenaars de kans hun werk te slijten. De meeste van hen hadden duidelijk wat tijd nodig om het niveau van Amerikaanse strips als Mickey Mouse, Prins Valiant en Flash Gordon te evenaren; het waren grote schoenen die gevuld moesten worden...
Er was één uitzondering: De tekenaar die gevraagd werd voor het jeugdblad Bravo het lopende avontuur van Flash Gordon (in het Nederlands Stormer Gordon geheten) tot een goed einde te brengen. Hij leverde vijf platen af die nauwelijks van die van Alex Raymond te onderscheiden waren.
Die tekenaar was Edgar P. Jacobs. De vijf platen Gordon maakten zoveel indruk op de uitgever dat Jacobs de kans kreeg een eigen stripverhaal te maken. Dat werd De U-straal, een avonturen science-fiction verhaal dat voortborduurde op het werk van Raymond, maar dat verbazend goed getekend was voor een tekenaar die nog nooit van zijn leven een strip getekend had...

 

Later zou Jacobs naam maken met de fantastische reeks Blake & Mortimer – een stripserie die anno 2011 nog niets aan kracht heeft ingeboet – maar met zijn eersteling De U-straal legde hij de fundering voor zijn topreeks. Jacobs moet zijn stijl nog vinden, maar er duiken in De U-straal al talloze elementen op die vooruitwijzen naar wat Jacobs nog voor ons in petto had. Qua verhaal stelt het allemaal nog niet zo heel veel voor – zeker niet in vergelijking met zijn latere klassiekers – maar vergeet niet dat het verhaal inmiddels een kleine zeventig jaar oud is...

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Pas in 1974 werd het verhaal voor het eerst in boekvorm uitgebracht (nog weer later werd het als deel 0 opgenomen in de Blake & Mortimer-reeks). Bij de jongste uitgave van De U-straal blijkt dat het toen een hertekende en bewerkte uitgave betrof. Het hele album werd opnieuw geïnkt en een gedeelte van de tekst – die aanvankelijk alleen in tekstblokken gevat was – werd omgewerkt voor balloons.
De versie van 1974 is daardoor leesbaarder dan de oorspronkelijke, die nu in een beperkte luxe oplage voor het eerst in het Nederlands wordt uitgegeven.
En wat een prachtig hebbedingetje is het geworden!
Het oorspronkelijke vierkante formaat, een mooi linnen rugje, maar vooral de prachtige tekeningen van Jacobs en de zachte kleurtjes maken dit tot een lust voor het oog. Als extraatje zijn de vijf platen die Jacobs maakte voor Stormer Gordon achterin deze uitgave opgenomen.
Een klassieker!

 

(HH)