Recensie Kongo, de duistere reis van
Jozef Teodor Konrad Korzeniowski SC/HC
door Tom Tirabosco & Christian Perrissin

Het koloniale verleden van Europese landen als Spanje, Portugal, Engeland en zelfs Nederland mag als bekend verondersteld worden, al werd er vaak besmuikt over gedaan: De manier waarop er met de onvrijwillig ingelijfde overzeese landgenoten werd omgesprongen was immers niet altijd even fraai. Over de koloniale geschiedenis van de grote Belgische kolonie Congo werd in stripland niet gerept. Daar komt zo langzamerhand verandering in. Er verschenen de afgelopen jaren enkele stripalbums over deze schandvlek op het blazoen van de Belgische koning Leopold II, die de kolonie aanvankelijk in privébezit had: Twee voorbeelden: Hart der duisternis en Africa dreams.

Het eerste is een verstripping van Joseph Conrad's Heart of darkness.
Datzelfde geldt min of meer voor het bij de nieuwe stripuitgeverij Scratch verschenen Kongo, de duistere geschiedenis van Józef Teodor Konrad Korzeniowski. Een regelrechte bewerking van Joseph Conrad's beroemde boek is het namelijk niet. Conrad schreef het boek naar aanleiding van zijn ervaringen in de Congo, waar hij een driejarig contract diende als schipper in dienst van Leopold's organisatie. Tirabosco & Perrissin bewerken niet zozeer het boek zélf als wel het ruwe materiaal voor dat boek; de reis van Conrad, die destijds nog geen schrijver was en nog onder zijn geboortenaam Korzeniowski door het leven ging. Een verrassende manier om een literair werk te verstrippen, die hier bijzonder goed uitpakt.


Korzeniowski, kapitein op de grote vaart, besluit een droom waar te maken. Als jongen las hij met rode oortjes de reisverslagen van Henry Morton Stanley, held en ontdekkingsreiziger. Die wil hij nu achterna, het hart van Afrika in. Eenmaal op het continent aangeland blijkt het land niet zo romantisch als gedacht en dondert zijn held van zijn voetstuk. Een tijd lang past Korzeniowski zich nog aan, in de hoop zijn ambitie waar te kunnen maken, maar uiteindelijk besluit hij dat hij hetgeen hij ziet niet langer met zijn geweten in overeenstemming kan brengen en keert hij land en zijn droom de rug toe.
Op dat moment wordt feitelijk de schrijver Joseph Conrad geboren.
De strip stopt bij het Korzeniowski's vertrek uit Afrika, da's het enige gemiste kansje aan deze strip. Van mij hadden de auteurs de nu in het naschrift besproken transformatie van schipper naar schrijver bij hun grafische roman in mogen trekken.
De grijze krijttekeningen van Tom Tirabosco (De bosduivel) zijn heel sfeervol en hij weet met zijn in essentie toch karikaturale tekeningen heel overtuigend een wreed en onthullend verhaal grafisch vorm te geven. Christian Perrissin (El Nino, Kaap Hoorn) wringt een gedegen en vlot geschreven scenario uit de Korzeniowski's reisdagboek.
Het beste stripboek over de Congo totnogtoe!
Het is me alleen een raadsel waarom Scratch, die met dit soort strips een beperkt publiek bedient, haar strips zowel in harde- als in slappe kaft op de markt brengt...

(HH)