De hopeloze bibliografie van Mick Mac Adam,
Andre Benn's schotse detective

recensie, bibliografie, Mick Mac Adam, Andre Benn

Commercieel succes is niet altijd een graadmeter voor kwaliteit, maar het is nu eenmaal zo dat een strip voldoende verkocht moet worden om rendabel te zijn. Tegenwoordig is er zoveel concurrentie dat slechtlopende strips rücksichtslos stopgezet worden. Dat overkwam de serie Mick Mac Adam van Andre Benn maar liefst twéé keer! Gelukkig kwam er ook twee keer een doorstart dankzij de sympathieke liefhebbersuitgeverij Arcadia. Het heeft er wel voor gezorgd dat de bibliografie van de Mick Mac Adam albums één van de meest ondoorgrondelijke in stripland is geworden.
In het onderstaande artikel proberen we alle albums voor u helder op een rijtje te zetten en tegelijkertijd een lans te breken voor deze ondergewaardeerde strip...

Benn begon deze strip over de nuchtere detective in de Schotse kilt met een aantal korte strips in het weekblad Robbedoes. Stephen Desberg schreef de verhalen, die aanvankelijk nog helemaal in de Robbedoes-sfeer waren, met veel humor en vol schattige bijfiguren. Een duidelijk verschil met de echt schattige Dupuis-strips als de Smurfjes, Sophie en Snoesje was echter de duistere ondertoon van de strip. Tegen de tijd dat Benn en Desberg hun held het eerste albumvullende avontuur De tiran van Midnight Cross lieten beleven struikelde je in de strip over de mummies, de spoken en de gekke geleerden. Qua sfeer deed Mick Mac Adam denken aan Isabelle Avondrood van Jacques Tardi, qua tekeningen aan Dr. Zwitser van Marc Wasterlain. Twee strips die niet verder uit elkaar konden liggen. Toch heeft Mick Mac Adam een eigen plekje precies daartussen gevonden om lekker te balanceren.

Balanceren is juist, want hoewel Dupuis twee albums van de reeks uitgaf (één met korte verhalen Moorden op niveau en De tiran van Midnight Cross) en er nog een flink aantal lange en korte verhalen in Robbedoes verschenen, werden de album uitgaven gestaakt. Na in totaal 14 korte (sommige bronnen spreken van 20, maar ik heb die ontbrekende zes verhalen nergens kunnen vinden) en 5 lange verhalen werd ook de publicatie in Robbedoes stopgezet.
Einde oefening voor Mick Mac Adam.
Neen!
In 1997 wordt er in België door een stel stripenthousiastelingen een stripvereniging opgericht met als doel het uitgeven van niet eerder in album uitgegeven stripverhalen. Het eerste album dat Arcadia uitbrengt is De vijf spiegels van Mick Mac Adam.
De vijf spiegels is een kleine uitgave op A5 formaat, de tekeningen komen daardoor wel wat in het gedrang en bovendien is de strip niet in kleur. Liefhebbers zijn echter maar wat blij dat dit avontuur überhaupt uitgegeven wordt. De gok pakt uit. De 500 exemplaren raken vlot uitverkocht en Arcadia maakt plannen voor meer delen. Uiteindelijk zullen ze alle 14 korte en 5 lange verhalen in 8 gelijksoortige albums op de markt brengen.

Door het signeren (alle albums van Arcadia worden door de auteurs van een handtekening voorzien) en het enthousiasme van de uitgever en de verzamelaars krijgt Benn zelf ook weer zin in Mick Mac Adam. Hij weet uitgeverij Dargaud te interesseren voor een nieuwe reeks. Met scenarist Luc Brunschwig (en later Sylvain Runberg) maakt Benn drie albums met de Nieuwe avonturen van Mick Mac Adam alvorens ook deze serie gestaakt wordt door de uitgever wegens te lage verkoopcijfers! Opnieuw is het Arcadia die er in springt en de twee resterende delen uitbrengt in haar Millennium collectie, weer zwart-wit, maar deze keer wel op normaal albumformaat.
De Nieuwe avonturen van Mick Mac Adam is qua tekeningen heel anders dan de eerste reeks – Benn heeft het één en ander bijgeleerd in de jaren tussen de twee reeksen – het ronde is er af, de tekeningen zijn volwassener geworden. Dat zou prima moeten passen bij het verhaal, dat veel volwassener en grimmiger is... het speelt zich ten dele af in de loopgraven van de Eerste Wereldoorlog.
Het begint allemaal als Mick Mac Adam teruggeroepen wordt naar zijn geboorteplaats in Schotland. Toen hij nog een kleine jongen was zijn z'n ouders verdwenen in het moeras rond Mac Adam Manor. Het huis werd verkocht en nu heeft de kleindochter van de huidige eigenaresse Mick een berichtje gestuurd: in het moeras zijn twee onthoofde veenmummies gevonden, wellicht Mick's ouders. Mick wordt gevraagd om de lijken te komen identificeren.
Tegen de tijd dat Mick daar aankomt heeft onderzoek uitgewezen dat het Mick's ouders niet kunnen zijn. Er zijn zelfs aanwijzingen dat zijn ouders nog in leven zijn! Natuurlijk gaat Mick op onderzoek uit en stuit daarbij op een volkje van moerasbewoners, de Kobbels, die zich eeuwenlang hebben weten te onttrekken aan menselijke waarneming.
Als de Engelse regering er lucht van krijgt zijn ze meteen geïnteresseerd. Ze willen de Kobbels wel erkennen als onderdanen van het Britse rijk. Verdacht, dat enthousiasme. Er blijkt wat achter te steken. Nu er zoveel jonge mannen sneuvelen in Frankrijk lijkt het ze een aardig idee de Kobbels in te zetten als slachtvee voor de loopgraven...

Wat vreemd is aan de Nieuwe avonturen van Mick Mac Adam is dat de hoofdpersoon niets gemeen heeft met de Mick Mac Adam van de eerste reeks. Niet alleen zijn uiterlijk is heel anders (op zijn kleding na), ook qua persoonlijkheid lijkt hij een heel andere man. Ja, kun je zeggen, in de nieuwe reeks is hij nog jong en niet gevormd. Kan zo zijn, maar waarom deze verhalen dan verteld met Mac Adam in de hoofdrol? De naamgever van de reeks had net zo goed een andere (nieuw) stripfiguur kunnen wezen. Laten we wel wezen, om van het succes uit het verleden te profiteren kan het in het geval van Mick Mac Adam niet te doen zijn geweest.
Eigenlijk was een nieuwe held voor deze avonturen zelfs beter geweest, want nu ga je de eerste en de tweede reeks met elkaar vergelijken... en dan komen de Nieuwe avonturen helaas als verliezer uit de bus...
De charmes van de oude Mick Mac Adam zijn verdwenen, wat er voor in de plaats komt is een fraai getekende fantasy-strip die misschien technisch gezien wel veel beter is dan Benn's oude werk, maar die het qua sympathie en bekoring bij lange na niet haalt bij de eerste reeks...

(HH)

Hieronder een overzicht van alle albums in de juiste volgorde (zoals Benn ze getekend heeft, niet in volgorde van uitkomst; dat ging kris-kras door elkaar)

recensie, bibliografie, Mick Mac Adam, Andre Benn

1e reeks in kleur


V1 De tiran van Midnight Cross herdrukt onder dezelfde titel	KV2 Moorden op niveau herdrukt als De laatste jacht

1e reeks (compleet) in zwart-wit


V1 De tiran van Midnight Coss (herdruk van Dupuis-album 1)	V2 Ivoren handen	V3 Het leprozenbos

V4 Diableros	V5 De vijf spiegels	KV1 De veerman van de dood

KV2 De laatste jacht (herdruk van Dupuis-album 2)	KV3 Het ijzeren kruis