Recensie Heimat Terug naar het land van herkomst
door Nora Krug

We leven in een maatschappij waarin de mens voornamelijk bezig lijkt z'n eigen leed uit te venten. Dat was een paar generaties geleden wel anders...
Over persoonlijke ontberingen en gruwelijke gebeurtenissen in je leven hield men over het algemeen de kaken stijf op elkaar. Vandaar dat pastoors jarenlang ongehinderd hun gang konden gaan met misdienaartjes en er over de Tweede Wereldoorlog door betrokkenen nauwelijks gepraat werd.
Dat gold in Nederland, maar méér nog in Duitsland, dat de schandvlek van de Nazi's met zich mee droeg.
Op vakantie bij De Diemelsee vroeg ik – heel onschuldig – als tienjarige naar het oorlogsverleden van de boer bij wie mijn ouders een Ferienwohnung gehuurd hadden. Een ijzig stilzwijgen volgde. Ik wijtte het aan het Nederlandse woord 'oorlog' dat ik had gebruikt in plaats van het Duitse 'Krieg', maar achteraf denk ik dat Boer Biedebiek de vraag heel goed begrepen had.
De kans dat ook hij ingelijfd was bij het leger van Adolf is levensgroot. In Nederland kon je te oud of te jong zijn voor actieve dienst, maar in het Derde Rijk werd uiteindelijk zo'n beetje iedere man die niet nóg kroop of ál strompelde opgeroepen...
Over die schande schreef Nora Krug een indrukwekkend stripalbum. Of nou ja... een écht stripalbum is Heimat Terug naar het land van herkomst niet. Eerder een zwaar geïllustreerd dagboek/familieplakboek met hier en daar wat strippagina's.
Haar tekenstijl is helder, maar alternatief. Het zal voor sommigen even wennen zijn, maar wie eenmaal begint te lezen wordt gegrepen door haar verhaal.


Krug is in 1977 geboren in Duitsland, vér na de Tweede Wereldoorlog. Ze emigreert naar Amerika en daar realiseert ze zich dat ze zich eigenlijk schaamt voor het feit dat ze Duitse is, hoewel ze natuurlijk volkomen onschuldig is aan de misdaden van de Nazi's.
In Heimat zoekt ze uit waar dat gevoel vandaan komt en ook hoe haar éigen familie zich gedragen heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens reizen naar Duitsland (waar haar ouders nog wonen) spit ze door oude schoenendozen vol foto's en gemeentearchieven, bezoekt vergeten familieleden en vroegere woonplaatsen. Stukje bij beetje ontrafelt ze haar familiegeschiedenis.
Dapper.
Je zal maar ontdekken dat je opa een fanatieke SS-er was... Of een ruggegraatloze meeloper, zoals 51% (!) van de Duitse bevolking, volgens de geallieerde onderzoeksrechters.
Aan de ene kant is zo'n percentage geruststellend, aan de andere kant verontrustend: De overgrote meerderheid liep gewoon maar mee. Anno 2018 zou het er niet veel anders aan toe gaan...


Nora Krug vertelt de kleine geschiedenis van haar eigen familie, maar Heimat reikt verder en geeft een generatie die gewoonweg niet kónden praten over wat ze doorgemaakt hadden een stem.
Van een oorlog zijn niet alleen de slachtoffers het slachtoffer...

(HH)

Interesse? Koop het album hier!