Recensie De roos en het kruis deel 1 t/m 4
door Critone, Jarry, Richemond, Popescu & Pieri

Eeuwenlang zijn alchemisten bezig geweest met het maken van goud uit lood. Tegenwoordig begrijpen we de aard van de chemie en de elementen beter en weten we dat zoiets onmogelijk is. Voor middeleeuwers moet het echter onbegrijpelijk zijn geweest. Je mikte twee stoffen bij elkaar; er volgde een ontploffing en je had ineens een heel andere stof! Waarom zou dat met goud dan niet lukken? Door de jaren heen bleef men maar proberen en proberen...
Alle verwoede pogingen zouden vruchteloos blijken, de steen der wijzen bestond niet! Nog afgezien van het feit dat het goud zijn waarde snel zou verliezen als je het in grote hoeveelheden kon maken, heerst er in ons universum een wet van behoud van energie.
Marten Toonder heeft daar een mooi Bommel & Tom Poes verhaal over gemaakt: De loodhervormer. Daarin loopt het mannetje Roerik Ommenom door Rommeldam. Hij is er in geslaagd van lood goud te maken. Hij is niet te beroerd het recept aan Bommel te verklappen. Het is heel simpel. Lood koken en roeren, roeren en nog eens roeren. Bommel kan zijn snavel weer eens niet houden en al snel sloopt men in Rommeldam al het lood van de daken om ijverig aan de slag te gaan. Wat Roerik er niet bij verteld heeft is dat het hem veertig jaar roeren gekost heeft om goud te maken. Had hij die veertig jaar besteed aan een baan van acht tot vijf, dan was hij er financieel waarschijnlijk even goed aan toe geweest...

In De roos en het kruis komen we nog niet meteen aan het maken van goud toe, al zal dat wel het uiteindelijke doel te zijn, want de hoofdpersoon Johann Friedrich Böttger heeft echt bestaan en was – naar eigen zeggen – de ontdekker van het altinktur, een substantie waarmee alle ziektes te genezen waren en waarmee je metaal in goud kon veranderen. Later in zijn leven werd hij bekend als hij de uitvinder van een Europees proces om porselein te maken.
Je vraagt je af waarom iemand die alle mogelijke ziektes kan genezen en goud kan maken uit lood zich met zoiets onbenulligs als pottenbakken gaat bezig houden, maar goed. Misschien was Böttgers mond groter dan zijn prestaties.

In de strip is Johann Friedrich Böttger is een jongen met veel aanleg voor alchemie, dat heeft Baron Kunckel von Löwenstein al snel in de peiling. Omdat hij thuis onhandelbaar is besluit Johann's stiefvader hem naar Berlijn te sturen, waar hij in de leer kan bij apotheker Friedrich Zorn. Op weg daarnaar toe wordt Johann ontvoerd. Zijn reisgezel Hans Kriegg weet hem echter met behulp van enkele stevige Brandenburger kerels te bevrijden uit de handen van de Rozenkruisers. Ook die hebben namelijk het potentieel van Johann in de smiezen gekregen...
Daarnaast is ook ene Laskaris nog bezig de jongen voor zijn plannen te strikken, al is dat misschien meer om Kunckel von Löwenstein een hak te zetten.
Eenmaal veilig in Berlijn stort Johann zich op zijn studie en zijn werk. Aanvankelijk is zijn leermeester zeer tevreden over hem, maar Johann ziet steeds minder in apothekerswerk, en treedt heimelijk in de leer bij Magister Dagelius. Ondertussen besluit de Weense loge dat de tijd rijp is, en voor de tweede keer wordt Johann ontvoerd. Deze keer is het menens, want de grootmeester wil hem offeren!
Het verhaal is dan al zo langdradig en omslachtig geworden dat ik alle interesse verloren heb.

Album 1 De broederschap en 2 Magister Dagelius zijn mooi getekend door Luigi Critone en gloedvol ingekleurd door Lorenzo Pieri. Samen bewerkstelligen ze een sfeer die prima past bij het verhaal van een alchemist. Zeker als je bedenkt dat De Roos en het Kruis Critone's eerste strip is, is de kwaliteit verbazingwekkend. Net zo'n groot talent met het potlood als Johann is in de scheikunde. Het is dan ook bijzonder jammer dat hij vanaf het derde deel niet meer meewerkt aan de serie. Zijn rol wordt overgenomen door de aanzienlijk minder getalenteerde Popesu (Geheime dagboeken van het Vaticaan). Ook inkleurder Pieri ruimde het veld en hij wordt eveneens node gemist.
Jammer, maar als het daarbij bleef is zoiets overkoombaar. Wat minder overkoombaar is, is dat scenaristen Jarry en Richemond (beiden van De lemen troon) na twee interessante albums besluiten wat te gaan liggen herkauwen.
De strip wordt bijzonder langdradig en lijkt nergens meer naar toe te gaan...
…Je krijgt dankzij deze strip wel een idee hoe verschrikkelijk lang het duurt voor je lood in goud veranderd hebt...

(HH)