Recensie Schijn bedriegt HC
door Cyril Bonin naar Marcel Ayme

Er is maar een heel klein gedeelte van de mensheid dat kan doorgaan voor 'knap'. De rest van de arme stakkers moeten, net als ondergetekende, door het leven met een rare, lelijke of oninteressante kop. Wie neemt het je kwalijk als je op een bepaald punt in je leven denkt: 'Ach was ik maar knap.' Het lijkt in ieder geval alsof knappe mensen het gemakkelijker hebben. De mooie meisjes in mijn klas haalden in ieder geval steevast hogere cijfers voor bijvoorbeeld Frans dan ik, en met aanzienlijk minder geestelijke inspanning.
Raoul Cerusier heeft ook een gewoon hoofd, maar op een dag bemerkt hij dat hij met ongewone aandacht bekeken wordt. In een etalageruit ziet hij waarom: Hij heeft een ander gezicht!
Een stuk jonger en knapper, dus dat valt alweer mee. Het effect is meteen merkbaar: Raoul wordt glimlachend bekeken door vrouwen die zijn bestaan normaal gesproken niet eens opgemerkt zouden hebben! Zoals door Sarrazine, de door Raoul stiekem bewonderde buurvrouw.
Nee, die kop is lang niet gek, maar Raoul komt ook voor problemen te staan. Hij kan zijn kantoor niet meer in, want hij zou door zijn secretaresse geweerd worden. Thuis idem dito. Eigenlijk is hij niet alleen zijn gezicht kwijt, maar ook z'n hele leven. Aan de andere kant biedt dat nieuwe hoofd mogelijkheden... Vrouwen waar hij tot nog toe enkel van kon dromen.
Maar zo steekt Raoul niet in elkaar. Eigenlijk wil hij gewoon zijn vrouw en kinderen terug en dus zet hij alles op alles om de nieuwe minnaar van zijn eigen vrouw te worden...

Cyril Bonin verraste ons al eerder met opmerkelijke strips zoals Fog (met Seiter) en het op eigen scenario getekende Donkere kamer.
Schijn bedriegt is een verstripping van een roman van Marcel Ayme. Net als al Bonin's andere strips speelt ook dit verhaal aan het begin van de 20e eeuw. Het is een tijd die Bonin goed past. Bovendien maakt het tijdperk voor verhalen met dit thema weinig uit. Het is nog altijd even actueel.
De gedaanteverwisseling komt meer voor in de literatuur, denk aan Kafka's Metamorfose of aan Philip Roth (De borst, waarin een man verandert in een vrouwenborst). Het levert huiveringwekkende verhalen op, zeker wanneer de auteur er in slaagt de lezer in de huid van de hoofdrolspeler te trekken.
Raoul mag dan een gedaanteverwisseling ten goede hebben ondergaan, een onverdeeld genoegen is het niet. Zeker niet als hij slaagt in zijn opzet en zijn eigen vrouw versiert.
Want is dat nou een triomf of een nederlaag?
Het hoe en waarom van de gedaanteverwisseling wordt niet uitgelegd en eigenlijk doet dat er ook niet toe.
Hoe ontevreden je ook bent met je eigen kop, zonder ben je jezelf niet meer...

(HH)