Recensie Gringos locos SC/HC
door Olivier Schwartz & Yann

Er is nogal wat ophef geweest rond het album Gringos locos. Zo veel zelfs dat het er even op leek dat het album helemaal niet zou gaan verschijnen. Dat is allemaal gesust na wat vertraging en een concessie van de kant van de uitgever.
Iedereen die wel eens wat schrijft en daarbij put uit zijn eigen leven weet dat dit nogal gevoelig kan liggen. Soms moet je wat vrij met de details omgaan om van een gebeurtenis een verhaal te maken. Familieleden en nabestaanden willen dan nog wel eens dwars gaan liggen.
Dat hebben Olivier Schwartz en Yann nu ook ervaren. De laatste had al jaren het plan om eens iets te gaan doen met de Amerika-reis die de aartsvader van de Europese strip Joseph Gillain (Jije) ondernam in 1948. Naast zijn vrouw en vier kinderen sleepte hij op zijn tocht ook twee leerlingen/vrienden mee. De piepjonge Maurice de Bevere (Morris) en Andre Franquin, die later furore zouden maken als de tekenaars/bedenkers van Lucky Luke en Guust. Doel van de tocht: De heren wilden gaan solliciteren bij Disney!
Je moet er niet aan denken wat er gebeurd was als Disney's avondvullende tekenfilm Bambi beter verkocht had. Die was namelijk economisch wat tegengevallen waardoor Disney een derde van haar tekenaars de laan uit had moeten sturen. Voor drie cowboys uit België was dus zeker geen plaats in het bedrijf. Onder 'gelukkiger' omstandigheden waren de drie zeker aangenomen, talent hadden ze in overvloed. Wat was er dan van de Europese strip terechtgekomen? Helemaal niets!
Het verhaal kent dankzij Bambi's flop een veel positievere afloop, en de heren nemen (later, nog niet in dit album) zelfs een andere grote speler in het Europese stripverhaal op sleeptouw mee terug naar Europa: Asterix-scenarist Rene Goscinny!

Het verhaal is zeker opzienbarend, het moet indertijd een waanzinnig avontuur geweest zijn voor de drie ambitieuze stripmakers. Natuurlijk lardeert Yann zijn verhaal met grappen en verwijzingen naar hun (toekomstige) creaties. Zo bedenkt Franquin al een soort Mexicaanse proto-Guust, die erotische avonturen beleeft. Het had een leuke grap kunnen zijn, maar is het zwakste punt van het album. Had Jije of Morris deze figuur bedacht, dan had je dat nog kunnen geloven, maar niet de dromer Andre. Niet zoals hij in dit album geportretteerd wordt.
De drie hoofdrolspelers hebben trouwens van de scenarist allemaal een eigen karakter meegekregen, dat in grote lijnen waarschijnlijk overeenkomt met de werkelijkheid, maar waar ook enige fantasie aan te pas is gekomen. Franquin de is stille, ietwat zwaarmoedige, dromer; Morris de praktische genieter en Jije de bulderende grappenmaker. De laatste is een levensgroot karakter, of zoals de Amerikanen zeggen larger than life, het moet gezegd.
Het is met name deze uitvergroting van de karakters die bij de nabestaanden op protest stuitte. Ze herkenden hun vaders/grootvaders niet in de stripfiguren...
Om aan hun protest tegemoet te komen heeft uitgever Dupuis een los cahier gevoegd bij de uitgave met daarin verhalen van de nabestaanden van met name die van Franquin en Jije. Veel voegt het voor de striplezer niet toe, maar veel last heb je d'r ook niet van.
Natuurlijk was Jije geen bulderende kortzichtige bullebak, maar een verlegen type die zijn woorden zorgvuldig afwoog voor hij ze uitsprak was hij ook niet.
Yann & Schwartz brengen hem tot leven binnen de traditie van de avonturenstrip. Het is een karikatuur, dat snapt een kind. Morris, Franquin en Jije zijn in navolging van hun creaties zelf struipfiguren geworden...

De tekeningen van Olivier Schwartz (Robbedoes oneshot – Piccolo in veldgroen) zijn mooi retro, de manier waar op Yann het verhaal vertelt is aardig. Kon beter, de (strip)historische context redt het boek.
Jije is overigens niet de echte held van dit album; dat is Annie, zijn vrouw. Ze laat zonder protesten het hele nogal anarchistische avontuur over zich heen komen en zich schikt in haar rol, zelfs als haar kinderen af en toe behoorlijk in het gedrang komen...
Daar hoor je de nabestaanden dan ook niet over.

(HH)