Recensie Gaza 1956
Joe Sacco

Als verwoed lezer lees ik net zo lief stripboeken als 'gewone' boeken. Het verschil zit 'm erin dat het lezen van een leesboek vrijwel nooit in één sessie lukt. Er komt een moment dat je 't terzijde moet leggen omdat je weet dat morgenochtend de wekker weer gaat. Strips zijn compacter en die kun je lekker in één ruk uitlezen.
Nou, niet die van Joe Sacco. Hij bedrijft zijn stripjournalistiek bijzonder uitvoerig. Wie een Sacco in één keer uitleest is een held of heeft te veel vrije tijd. Wat Sacco op de lezer loslaat is geen lichte kost. Hij beschrijft middels ooggetuigeverslagen de grote conflicten van onze tijd. De Palestijnse kwestie, de oorlog in Bosnië...
Anders dan de meeste stripmakers met een journalistieke inslag doet Sacco zijn research niet thuis. Hij gaat er op af! Tijdens zijn reizen verkeert hij in het gezelschap van 'echte' oorlogsverslaggevers, die werken voor de kranten en de TV. Met behulp van locale gidsen slaagt Sacco er in de bewoners van de getroffen gebieden persoonlijk te woord te staan. In zijn strips staat dan ook vooral de mens centraal en niet het conflict.
Sacco's werk staat trouwens in alles ver af van de klassieke jongensavonturen-strip. Zijn onderwerpen zijn politiek. Zijn stijl is journalistiek. Zijn tekeningen hebben hun wortels niet in de traditionele striptraditie, maar in de underground, zoals de tekeningen van Robert Crumb en Pete Bagge.

In Sacco's meest recent vertaalde 'roman' Gaza 1956 krijgt de nietsvermoedende lezer 430 dichtbedrukte pagina's voor de kiezen.
Anders dan in zijn drie grote boeken Onder Palestijnen, Moslimenclave Gorazde en War's end (nog niet vertaald) handelt het deze keer niet over een actueel conflict. Geïntrigeerd geraakt door wat er in 1956 in de Gazastrook gebeurde besluit Joe Sacco een onderzoek in te stellen. Een groot aantal Palestijnen vonden de dood, ze werden koelbloedig neergeschoten door Israëlische soldaten in de Gaza-nederzettingen Rafah en Khan Yunus. Waarom? Wat deed het met de achterblijvers? Dat wil Sacco weten.
Normaal gesproken doen de mensen die Sacco te spreken krijgt maar al te graag hun verhaal, opdat de wereld kennis kan nemen van hun situatie. In dit geval stuit Sacco op weerstand. 1956? Dat is meer dan vijftig jaar geleden? Wat wil-ie dáár nu over weten? De Palestijnen hebben wel wat anders aan hun hoofd. Alsof de situatie helemaal onder controle is in de Gaza-strook! Sacco kan niet voorkomen dat de huidige situatie aan alle kanten door het verhaal heen sijpelt dat Sacco over de gebeurtenissen van 1956 wil vertellen. Het toont aan dat de politieke situatie in de Gaza-strook al decennia lang heel precair is...

Wie kennis wil maken met Sacco zonder meteen een week vrije tijd op te offeren kan het beste beginnen met Fikser, een dun boekje over één van de stromannen waar Sacco tijdens zijn trips mee werkte. Wie dat eenmaal uit heeft en méér wil heeft inmiddels de keuze uit drie andere boeken.
Sacco's werk wordt door twee verschillende uitgevers in het Nederlands vertaald. Nog geen drie weken nadat Xtra zijn Moslimenclave Gorazde uitbracht komt uitgeverij Atlas met Gaza 1956.
Ineens zijn er meer dan zeshonderd pagina's Sacco beschikbaar voor de Nederlandse markt.
Hup, hup, aan de slag!

(HH)