Recensie Student Tijloos HC Het spiegeldoolhof
door The Tjong-Khing & Lo Hartog van Banda
Studiotekenaars worden over het algemeen geacht zich in het keurslijf van een studiostijl te persen. Een individuele stijl wordt niet aangemoedigd. Iedereen die voor de Vandersteen studio's werkte moest net als Willy himself de schoenpunten omhoog tekenen en de tekenaars die voor de Nederlandse Donald Duck werk(t)en mogen dan voor kenners wel degelijk van elkaar te onderscheiden zijn, sommige leken denken nog steeds dat álle verhalen door Walt Disney zelf getekend zijn.
Ook de meeste tekenaars van de Toonderstudio's moesten werken binnen het grafische spectrum dat Toonder had ontwikkeld, maar voor strips die niet direct aan het werk van Bommel's geestelijke vader waren gelinkt mochten de tekenaars grafisch dichter bij zichzelf blijven.
Als zo'n strip overgenomen werd zorgde dat voor een fikse stijlbreuk, maar dat was geen probleem bij de Toonderstudio's. Er werd er veel in teams gewerkt om het tempo waarin de strips werden gepubliceerd bij te kunnen benen en tekenaars van andere reeksen sprongen niet zelden bij, zodat een deadline gehaald kon worden.
Des te bevreemdender is het dus dat Toonder naar verluid woest schijnt te zijn geweest toen Dick Matena en Fred Julsing – die hun carrière ook bij Toonder begonnen – hand- en spandiensten verleenden aan Thé Tjong-Khing's versie van Student Tijloos.
Toonder beval hen 'met hun grove tengels van het fijnzinnige vingerwerk van Khing af (te) blijven', aldus herinnert Dick Matena zich.
Toonder was namelijk dol op het inktlijntje van Khing!
Hij had een goede neus voor talent; het inktlijntje van Khing is inderdaad heel lekker!
Uitgeverij Sherpa heeft nu Khing's Student Tijloos-verhaal Het spiegeldoolhof heruitgebracht in hun Thé Tjong-Khing reeks (zelfde formaat en vormgeving als zijn Arman & Ilva- en Storende verhalen-albums). Het is verbazingwekkend als je beseft dat dit verhaal het eerste eigen stripwerk van Khing was. Ik vind het misschien wel het mooiste tekenwerk dat hij ooit voor een stripverhaal afleverde!
Natuurlijk zijn er hier en daar wel tekeningen of details aan te wijzen waar hij een grafisch probleem niet helemaal 100% goed wist op te lossen, maar dat zijn verwaarloosbare momentjes.
Khing speelt met zwart-wit, het perspectief en met de diepte – door bijvoorbeeld planten op de voorgrond in silhouet bijna beeldvullend af te beelden – alsof hij nooit anders deed en zijn tekenwerk doet denken aan dat van de grote Amerikaanse klassieke striptekenaars als Alex Raymond (Rip Kirby), Al Williamson (EC comics) en Stan Drake (Julia).
Zijn 'inktlijntje' is het ene moment ragfijn; het volgende moment bedient Khing zich van vette, haast impressionistische penseelstreken.
Zijn achtergrond als illustrator schijnt door zijn tekeningen heen en een groot aantal panels kunnen zó in een lijstje aan de muur. Illustreren is een heel ander metier dan strips tekenen en illustratoren maken niet altijd goede strips. Bij Het spiegeldoolhof staat Khing's tekenwerk – ondanks de virtuositeit – wel degelijk in dienst van het verhaal. Lo Hartog van Banda schreef een Hitchcockeriaans horrorverhaal, dat perfect past bij Khing's filmische manier van tekenen. Zijn zware slagschaduwen geven het precies de juiste sfeer mee.
Helaas was de werkdruk te hoog voor Khing en haakte hij 12 stroken voor het einde van het verhaal af...
Het spiegeldoofhof werd al eerder herdrukt in de reeks Uit de Toonderstudio's, maar deze uitgave doet echt recht aan Khing's tekenwerk. Niet alleen wordt het een stuk groter afgebeeld, ook er is gebruik gemaakt van de originele platen. Het verschil in drukkwaliteit is enorm.
Er zijn – naast een voorwoord – twee informatieve achtergronddossiers toegevoegd.
Voor de liefhebber is er een gelimiteerde, genummerde & gesigneerde luxe editie met stofomslag en bijgevoegde strook in facsimile.
De uitvoering is – als vaak bij uitgeverij Sherpa – perfect.
Beter dan dit wordt het niet.
Het enige dat er op het album aan te merken is, is dat de laatste twaalf stroken van dit verhaal niet door Khing getekend zijn, maar door Gerrit Stapel. Dat is een prima tekenaar en op zijn eigen gebied zeker ook interessant, maar wat was het prachtig geweest als Khing het nét even langer had volgehouden en deze klassieker helemaal zelfstandig tot een goed einde had gebracht...
(HH)
Interesse? Koop het album hier!