Recensie De integrale Johan en Pirrewiet 
deel 1 & 2 HC door Peyo

De Nederlandse uitgeverijen buitelen over elkaar heen waar het 't uitgeven van bundelingen van klassieke strips betreft. Je mag wel spreken van een rage. Hoewel 't me verwondert is het eigenlijk niet zo heel verwonderlijk. Toen uitgeverij Dupuis halfweg de jaren tachtig de eerste bundelingen van oude strips uitbracht (van onder andere Guus Slim – die nu door Arboris ge-update worden) waren ze in feite hun tijd vooruit. In die tijd groeide de markt van stripliefhebbers nog van onderen af aan en waren de oude albums nog niet zo kostbaar geworden als vandaag aan de dag.
Anno 2015 vergrijst de stripwereld en is het dus eigenlijk logisch dat er meer markt is voor 'jeugdsentiment'.

Je hoort mij niet klagen, want hoewel ik veel van die oude strips al lang in de kast heb staan, bieden de nieuwe bundels vaak veel interessants. Dat geldt zeker voor de de eerste twee door de oorspronkelijke uitgever Dupuis zelf uitgegeven Johan en Pirrewiet-bundels.
Niet eerder bevatten bundelingen zoveel achtergrondinformatie en extra materiaal!
Zo vind je in deel 1 naast een korte levensbeschrijving van Johan en Pirrewiet-schepper Peyo en de ontstaansgeschiedenis van diens eerste grote strip veel illustraties en alle afleveringen van de Johan-strips die hij maakte voor hij een ingang vond bij Dupuis (niet vertaald helaas). Daarnaast een uit de albums weggelaten martelscène; Peyo's schetsen van de eerste vier platen van De nederlaag van Basenau en afdrukken van maar liefst 12 originele pagina's van De dwerg in het rotsbos (de originele én de hertekende versie waar Peyo aan begon, maar die hij nooit voltooide).
In de tweede bundel opnieuw veel illustraties en afdrukken van originele pagina's maar ook zes korte verhalen waarvan er twee nooit in album verschenen. Het leuke is dat Dupuis die korte verhalen ook afdrukt in facsimile, zoals ze destijds in o.a. Sprint verschenen, wat een lekker nostalgisch sfeertje geeft.
Je zou met al dat moois bijna vergeten dat er in deze twee bundels ook nog zes lange avonturen van Johan en Pirrewiet te vinden zijn...

Peyo stond samen met Jijé, Franquin, Will, en Morris helemaal aan het begin van de Franco-Belgische strip zoals die bij het weekblad Robbedoes werd uitgevonden. De eerste Johan en Pirrewiet-verhalen zijn dan ook al heel oud. Vanaf 1952 verschenen de avonturen van Johan (toen nog zonder de ondeugende dwerg) in Robbedoes; het eerste album dateert van 1954. Franquin moest zijn vorm nog vinden, evenals Morris en Will en ook de drie avonturen in de eerste Johan en Pirrewiet bundel zijn nog duidelijk vingeroefeningen, al is de toevoeging van Pirrewiet in het derde verhaal een enorme stap in de goede richting.
Vanaf bundel twee hebben we te maken met een volgroeide klassieke Robbedoes-strip. Qua tekeningen heeft Peyo zijn vorm gevonden.
Duidelijk beïnvloed door zijn collega Franquin, maar veel meer dan die gebeten op de eenvoud en de helderheid levert hij bijzonder sfeervolle plaatjes waarin inderdaad geen lijntje teveel staat. Zijn verhalen zijn eveneens van een grote helderheid, maar zweven een beetje tussen de realiteit en de karikatuur in. In feite vertelt hij Middeleeuwse avonturen-verhalen; het humoristische element gaat pas verderop in de reeks een rol spelen, met name door Pirrewiet en op het einde van de tweede bundel heeft Peyo de juiste balans tussen verhaal en grappenmakerij te pakken.


Vanaf deel negen ging het mis. Toen introduceerde Peyo de Smurfen. Koren op de molen van uitgever Charles Dupuis, die verzot was op knuffelige wezentjes. Als 't aan meneer Dupuis gelegen had, dan had Franquin enkel nog Robbedoes-avonturen getekend met de Marsupilami in de hoofdrol (zijn favoriete album was Het nest van de Marsupilami's) en zo dwong hij ook Peyo – die liever Johan en Pirrewiet tekende – zich te concentreren op de Smurfen. Dat bracht Peyo wereldwijd succes en hoe charmant die eerste Smurfen-albums ook moge zijn: Zijn beste strip was toch Johan en Pirrewiet, dat blijkt eens te meer als je deze twee dikke integrale uitgaven doorleest.
Terecht dus dat Dupuis dit meesterwerk in een vierdelige integrale reeks uitbrengt.
En eerlijk is eerlijk... mooier dan ze het hier gedaan hebben is niet mogelijk!

(HH)

Interesse? Koop het album hier!